TRAFİKTE SALDIRIYA KARŞI BİBER GAZI KULLANMAK SUÇ MU?

Türk Ceza Kanunu, Meşru Savunma ve Yargıtay Emsal Kararları Çerçevesinde Ayrıntılı İnceleme

Trafikte yaşanan stres, zaman zaman sıradan bir tartışmanın ötesine geçerek fiziksel saldırıya dönüşebilmektedir. Bu tür durumlarda birçok kişi kendisini koruma güdüsüyle biber gazı gibi savunma araçlarına başvurur. Ancak akıllara gelen en kritik soru şudur:

“Trafikte üzerime saldıran kişiye biber gazı sıktım. Bu suç mu?”

Bu sorunun cevabı, doğrudan meşru savunma (TCK m.25) hükümleri ve olayın koşullarıyla ilgilidir.

1. Biber Gazı Taşımak ve Bulundurmak Yasal mı?

Türkiye’de kişisel savunma amaçlı biber gazı bulundurmak ve taşımak yasaldır.Yasak silahlar arasında sayılmamaktadır.

Ancak kullanımı, eğer meşru savunma şartları oluşmamışsa kasten yaralama (TCK 86) kapsamında değerlendirilebilir.

2. Meşru Savunma (TCK 25/1) Şartları

Bir davranışın suç oluşturmaması için üç şart aranır:

A) Size yönelmiş, devam eden veya başlaması muhakkak bir haksız saldırı olmalı

• Üzerinize yürünmesi,

• Yumruk sallanması,

• Aracınıza tekme/yumruk atılması,

• Camınızın açılarak fiziksel saldırıya kalkışılması,

haksız saldırıdır.

B) Savunma zorunlu olmalı

Saldırıyı başka türlü engelleme imkanı yoksa savunma meşru kabul edilir.

C) Savunma ile saldırı arasında ölçülülük olmalı

Biber gazı, öldürücü bir silah olmadığından genelde ölçülü savunma aracı sayılır.

Bu üç koşul varsa fiil hukuka uygundur ve cezai sorumluluk doğmaz.

3. Yargıtay’ın Biber Gazı ve Meşru Savunmaya İlişkin Emsal Kararları

Türkiye’de biber gazı kullanımına ilişkin birden fazla Yargıtay kararı bulunmaktadır. Bu kararlar, saldırı altındaki kişinin biber gazı kullanmasının meşru savunma sayılabileceğini açıkça ortaya koymaktadır.

📌 YARGITAY 4. CEZA DAİRESİ – 2014/13039 E., 2015/22935 K.

Bu kararda Yargıtay, saldırıya uğrayan sanığın biber gazı kullanmasını meşru savunma olarak kabul etmiştir.

Karardan Özet:

• Sanık, kendisine yönelik fiziki saldırıyı engellemek amacıyla biber gazı kullanmıştır.

• Olay sırasında saldırının devam ettiği, sanığın saldırıyı bertaraf etmek dışında bir amacının bulunmadığı belirlenmiştir.

• Bu nedenle ceza verilmesine yer olmadığına hükmedilmesi gerektiği vurgulanmıştır.

Yargıtay’ın gerekçesi:“Sanığın, kendisine yönelen haksız saldırıyı defetmek amacıyla biber gazı kullanmasının meşru savunma sınırları içinde kaldığı…”

Bu karar doğrudan şunu göstermektedir:👉 Devam eden bir saldırıda biber gazı kullanılması hukuka uygundur.

📌 YARGITAY 3. CEZA DAİRESİ – 2020/4764 E., 2021/984 K.

Bu kararda ise biber gazı ile karşılık verilmesinin orantılı savunma olduğu belirtilmiştir.

Karardan Özet:

• Karşı tarafın fiziki saldırıya başladığı,

• Sanığın kaçma imkânı olmadığı,

• Biber gazının etkisinin geçici ve savunma amaçlı olduğu,

vurgulanarak, eylemin meşru savunma kapsamında kaldığı açıklanmıştır.

Yargıtay’a göre:👉 “Biber gazı, öldürücü olmayan ve saldırıyı engellemeye yönelik ölçülü bir araçtır.”

📌 YARGITAY 4. CEZA DAİRESİ – 2013/28547 E., 2014/30142 K.

Bu kararda Yargıtay, saldırı altındaki kişinin biber gazı sıkmasının cezai sorumluluk doğurmadığını vurgulamıştır.

Özet:

• Sanığa yönelen saldırı aniden gelişmiştir.

• Biber gazının yalnızca saldırıyı etkisiz kılmak için kullanıldığı belirlenmiştir.

• Eylemin meşru savunma olduğu kabul edilmiştir.

4. Trafikte Biber Gazı Kullanımı Özel Değerlendirme

Trafik olayları Yargıtay kararlarında “ani gelişen saldırı” kategorisine alınır.Örneğin:

• Sürücünün aracından inip üzerinize yürümesi,

• Kapıyı açmaya çalışması,

• Yumruk veya tekme atmaya yönelmesi,

• Camdan içeri eğilerek saldırı girişiminde bulunması,

haksız saldırı niteliğindedir.

Bu durumda kişinin:

• Aracından çıkmadan biber gazı sıkması,

• Aracını korumak için savunma yapması,

• Fiziksel teması önlemek amaçlı gaz kullanması,

Yargıtay’a göre tamamen meşru savunmadır.

5. Ne Zaman Suç Oluşur?

Şu durumlarda biber gazı sıkmak suç sayılabilir:

• Saldırı sona ermişse ve kişi kaçıyorsa,

• Kızgınlıkla “cezalandırma” amacıyla gaz sıkılmışsa,

• Sadece sözlü tartışmada, saldırı yokken gaz sıkılmışsa,

• Aşırı miktarda ve mağduru uzun süre etkisiz bırakacak şekilde kullanılmışsa.

Bu durumlarda kasten yaralama (TCK 86) gündeme gelebilir.

Av. Muhammed Emre CEBECİ

UYARI !!

Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Muhammed Emre CEBECİ'ye aittir. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir.