Polis Teşkilatında Tarihi Değişiklik: Zorunlu İkinci Şark Görevinin Kaldırılması ve Hukuki Analizi

Emre Cebeci
6 gün önce
3 dakikada okunur

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya tarafından Ankara'da yapılan açıklama, Emniyet Hizmetleri Sınıfı Mensupları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin (Yönetmelik) uygulanışında köklü bir dönüm noktasına işaret etmektedir. Polis personelinin yıllardır dile getirdiği "zorunlu ikinci şark görevi" uygulamasının tamamen kaldırılması, teşkilatın personel yönetimi, motivasyonu ve aile hayatı üzerinde büyük etkiler yaratacaktır.

I. Yönetmelik Çerçevesinde Zorunlu Şark Görevlendirme Sistemi

Emniyet Teşkilatında personel atama ve yer değiştirme işlemleri, ilgili yönetmelik çerçevesinde, Türkiye'nin coğrafi ve sosyal koşulları dikkate alınarak genellikle İki Bölgeye ayrılmıştır:

Birinci Bölge (Batı): Gelişmiş şehirleri kapsar ve personelin genel olarak görev yaptığı bölgedir.
İkinci Bölge (Şark/Doğu): Coğrafi ve güvenlik koşullarının zorlu olduğu bölgeleri kapsar.

Yönetmelik, polisin kariyerinde ilerlemesi ve emeklilik hakkı kazanması için Birinci Şark (Zorunlu) Görevinin yerine getirilmesini zorunlu kılar. Bu, Emniyet Teşkilatındaki görev süresinin temel şartıdır. Tartışma konusu olan ve kaldırılan yükümlülük ise, ilk şark hizmeti tamamlandıktan sonra uygulanan zorunlu ikinci şark hizmetidir.

Bakanın kararı, bu ikinci zorunlu görevlendirme sistemini tamamen ortadan kaldırmakta ve Yönetmeliğin ilgili maddelerinde derhal değişiklik yapılması gerekliliğini ortaya koymaktadır.

II. Kararın Teşkilata Getirdiği Temel Yenilikler

Zorunlu ikinci şark görevinin kaldırılması kararı, Emniyet Teşkilatı için sadece bir idari düzenleme değil, aynı zamanda personel memnuniyetini artırmaya yönelik önemli bir motivasyon kaynağıdır:

1. Aile ve İş-Yaşam Dengesi

Personel, kariyerinin ilerleyen dönemlerinde (genellikle evlilik, çocukların eğitimi ve eşin iş hayatının oturduğu dönemlerde) tekrar zorunlu göçe maruz kalma baskısından kurtulmuştur. Bu, personelin aile birliğini koruması ve çocuklarının eğitimini kesintiye uğratmaması açısından en büyük yeniliktir.

2. Personel Motivasyonu ve Kurum İçi Bağlılık

İkinci zorunlu atama, özellikle rütbeli ve tecrübeli personelin kurumdan ayrılma sebeplerinden biriydi. Bu uygulamanın kalkması, nitelikli personelin teşkilatta kalmasını teşvik edecek ve zorunlu atanma endişesi olmadan görevlerine odaklanmalarını sağlayacaktır.

3. Kariyer Planlama Esnekliği

Polisler, ikinci şark görevi zorunluluğu kalktığı için, kendi kariyerlerini ve özel yaşamlarını daha uzun vadeli ve öngörülebilir bir şekilde planlayabilecektir. İkinci şark hizmeti artık yalnızca ihtiyaç halinde veya personelin gönüllü talebiyle gerçekleşebilecektir.

III. Kritik Soru: Kısa Süre Önce Atanan Personelin Durumu ve Geri Dönüş

Kararın duyurulmasından kısa bir süre önce ikinci şark görevine ataması yapılmış veya göreve başlamış olan personelin durumu, idare hukuku ve atama yönetmeliği açısından en hassas konudur.

1. Hukuki Gerekçe: Yeni Yasa ve Lehe Uygulama

İdare hukukunda, idari işlemlerin ve düzenlemelerin (yönetmeliklerin) geriye yürümezliği esastır. Ancak bu karar, personelin lehine alınmış bir idari ve hukuki düzenleme değişikliğini içerdiği için durum farklıdır.

Bakanın açıklaması, Yönetmelik'te kesin bir değişiklik yapılacağı iradesini ortaya koymaktadır. İdari işlemlerin iptali ve değişikliği, bu yeni politikaya uyumlu olmalıdır.

2. İzlenecek İdari Yol (Geri Dönüş Mekanizması)

Yönetmelik henüz resmî olarak yayımlanmasa dahi, Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) Personel Dairesi Başkanlığı, Bakanlık talimatı doğrultusunda bir uygulama genelgesi veya talimatı yayımlayacaktır.

Kısa süre önce atanan personelin yapması gerekenler:

Dilekçe Sunmak: İlgili personel, EGM Personel Dairesi Başkanlığı'na, Bakanlık talimatını ve yeni düzenlemeyi gerekçe göstererek, atama kararının iptali ve eski görev yerine geri döndürülme (veya ilk bölgede uygun bir göreve atanma) talebiyle derhal idari dilekçe sunmalıdır.
Genelgeyi Beklemek: İdare (EGM), bu dilekçeleri yeni genelge veya Yönetmelik değişikliğinin yürürlüğe giriş tarihi esas alınarak değerlendirecektir. Hukuki belirsizliği ortadan kaldırmak için Yönetmelik değişikliğinin ya da uygulama talimatının yayımlanması beklenir.

Yüksek İhtimal: Kararın lehe olması nedeniyle, uygulamanın geriye dönük olmasa bile, atama tebliğ tarihi yakın olan veya henüz göreve başlamayan personel için atamaların iptali yönünde bir esneklik getirilmesi beklenmektedir. İdare, personelin mağduriyetini giderme yönünde bir irade gösterdiği için, idari işlemin iptali taleplerine olumlu yaklaşması muhtemeldir. Bu, hukuki mücadele açısında personelin elini güçlendiren bir durumdur.

UYARI !!

Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Muhammed Emre CEBECİ'ye aittir. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir.